Bitki yetiştirme süreçlerinde ışık, su ve besin kadar havalandırma ve nem kontrolü de kritik bir rol oynar. Bitkilerin sağlıklı gelişimi için yeterli karbondioksit sağlanmalı, kirlenmiş hava dışarı atılmalı ve sıcaklık ile nem dengesi korunmalıdır. Bu makalede, ideal nem seviyeleri ve etkili havalandırma stratejilerini ele alacağız.

Havalandırma Neden Önemlidir?

Bitkilerin gelişimi için temiz ve taze hava şarttır. Havalandırma sistemleri, yetiştirme ortamında aşağıdaki nedenlerle büyük bir gerekliliktir:

• Karbondioksit Desteği: Bitkiler fotosentez yapabilmek için sürekli CO₂ kaynağına ihtiyaç duyar.
• Kirli Havanın Uzaklaştırılması: Bitkilerin oluşturduğu oksijen ve nemin kontrolsüz birikmesi hastalıklara neden olabilir.
• Isı Yönetimi: Yetiştirme alanlarında kullanılan LED lambalar, HPS lambalara göre daha az ısı üretse de sıcaklık dengesinin korunması gereklidir.

LED Lambalar İçin İdeal Fan Gücü Hesaplama

LED aydınlatmalar, HPS lambalara göre daha az ısı yaydığından fan ihtiyacı da farklılık gösterir. Fan gücünü belirlemek için şu genel formül kullanılabilir:

Fan Gücü (m³/h) = (Toplam Watt / 3) × 1.1

Örnek:

• 5 adet 300W LED lamba için:
  • (300 × 5) / 3 × 1.1 = 550 m³/h

LED sistemler daha verimli olduğu için hava sirkülasyonu, HPS sistemlere kıyasla daha düşük seviyede tutulabilir. Ancak yine de yetiştirme alanının büyüklüğüne ve ortam sıcaklığına bağlı olarak uygun bir havalandırma seçimi yapılmalıdır.

İçeri Hava Çekmek İçin Fan Kullanımı

Kapalı yetiştirme kabinlerinde genellikle dışarı hava atan bir fan bulunur. Ancak, içeri yeterince taze hava girmediğinde negatif basınç oluşabilir. Bunu önlemek için içeriye hava çeken ek bir fan eklenmelidir. Genel olarak, içeri hava çeken fanın kapasitesi dışarı hava atan fanın yaklaşık %60-70’i kadar olmalıdır.

Bitki Gelişiminde Nem Kontrolü

Nem seviyesi, bitkilerin sağlıklı büyümesi ve besin alımı için kritik bir faktördür. Optimum nem seviyesi dönemlere göre farklılık gösterir:

• Gelişim dönemi: %60 – %70
• Çiçeklenme dönemi: %40 – %50

Nem Seviyesinin Kontrol Edilmesi

Nem seviyesini düzenlemek için aşağıdaki ekipmanlardan yararlanabilirsiniz:

• Nemlendirici cihazlar: Nem oranı düşükse, ortama ek nem kazandırır.
• Nem alma cihazları: Yüksek nem oranını düşürerek küf ve mantar oluşumunu engeller.
• Termo-higrometre: Ortamdaki sıcaklık ve nem seviyesini ölçmek için kullanılır.
• Nem kontrol cihazları: Fanların çalışma hızını ortamın nem durumuna göre ayarlar.

Dikkat Edilmesi Gereken Nem Sınırları

• %40 altında: Bitkinin gelişimi yavaşlar ve yapraklar su kaybetmeye başlar.
• %70 üzerinde: Küf, mantar ve diğer hastalıkların oluşma riski artar.

Sonuç

Bitki yetiştirme kabinlerinde ideal koşulları sağlamak için havalandırma ve nem kontrolü büyük önem taşır. LED sistemlerde HPS’ye kıyasla daha az fan ihtiyacı olsa da, hava akışını sağlamak ve nem dengesini korumak için doğru fan hesaplaması yapılmalıdır. Uygun ekipman seçimiyle bitkilerin sağlıklı gelişimi desteklenebilir.